
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाची राज्यसेवा परीक्षा MPSC Exam Pattern 2025
पूर्व परीक्षा (Prelims):
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाची (MPSC) पूर्व परीक्षा ही एक पात्रता परीक्षा असून उमेदवारांची गुणवत्ता तपासण्याचा हा पहिला टप्पा आहे. राज्यसेवा, वनसेवा, कृषी सेवा यांसारख्या विविध स्पर्धा परीक्षांमध्ये सहभागी होण्यासाठी ही परीक्षा अनिवार्य असते. या टप्प्यात वस्तुनिष्ठ प्रकाराचे (MCQ) प्रश्न विचारले जातात. परीक्षेचा उद्देश उमेदवारांचा सामान्य ज्ञान, चालू घडामोडी, विचारशक्ती, आणि विश्लेषणात्मक क्षमता तपासणे असा आहे. या परीक्षेत मिळालेले गुण अंतिम यादीसाठी मोजले जात नाहीत, परंतु या टप्प्यात यशस्वी झाल्यावरच पुढील मुख्य परीक्षेस पात्र होता येते.
प्रश्नपत्रिका | विषय | गुण | प्रश्नसंख्या | कालावधी | स्वरूप | पात्रता ठरवणारी |
---|---|---|---|---|---|---|
पेपर 1 | सामान्य अध्ययन | 200 | 100 | 2 तास | वस्तुनिष्ठ (MCQ) | होय |
पेपर 2 | CSAT (मराठी + इंग्रजी) | 200 | 80 | 2 तास | वस्तुनिष्ठ (MCQ) | होय (किमान 33% आवश्यक) |
राज्यसेवा मुख्य परीक्षा:
खालील माहिती ही महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगामार्फत (MPSC) घेण्यात येणाऱ्या विविध गटांच्या मुख्य परीक्षांच्या प्रश्नपत्रिका स्वरूपावर आधारित आहे. यामध्ये राज्यसेवा, महाराष्ट्र स्थापत्य अभियंता सेवा, विद्युत अभियंता सेवा, कृषी सेवा, वन सेवा, अभियांत्रिकी सेवा आणि प्रशासनिक सेवा यांचा समावेश आहे. प्रत्येक परीक्षेची योजना, एकूण गुण, कालावधी आणि प्रश्नपत्रिकेचा स्वरूप यांचे सविस्तर विवरण खाली दिले आहे.
एकूण गुण: लेखी परीक्षा – 1750 | मुलाखत – 275 | एकूण – 2025
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | अर्हतांक | प्रश्नपत्रिकेचा स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | भाषा पेपर – 1 (मराठी) | 300 | दहावी | मराठी | 3 तास | 25% | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
2 | भाषा पेपर – 2 (इंग्रजी) | 300 | दहावी | इंग्रजी | 3 तास | 25% | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
3 | निबंध | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
4 | सामान्य अध्ययन – 1 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
5 | सामान्य अध्ययन – 2 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
6 | सामान्य अध्ययन – 3 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
7 | सामान्य अध्ययन – 4 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
8 | वैकल्पिक विषय – पेपर 1 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
9 | वैकल्पिक विषय – पेपर 2 | 250 | पदवी | मराठी / इंग्रजी | 3 तास | — | वर्णनात्मक / पारंपरिक |
महाराष्ट्र स्थापत्य अभियांत्रिकी सेवा:
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | स्थापत्य अभियांत्रिकी – 1 | 200 | बी. इ. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | स्थापत्य अभियांत्रिकी – 2 | 200 | बी. इ. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
महाराष्ट्र विद्युत अभियांत्रिकी सेवा:
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | विद्युत अभियांत्रिकी – 1 | 200 | बी. इ. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | विद्युत अभियांत्रिकी – 2 | 200 | बी. इ. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
महाराष्ट्र यांत्रिकी अभियांत्रिकी सेवा:
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | यांत्रिकी अभियांत्रिकी-1 | 200 | बी. इ.. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | यांत्रिकी अभियांत्रिकी-2 | 200 | बी. इ. | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
महाराष्ट्र कृषी सेवा:
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | कृषी विषयक सामान्य ज्ञान | 200 | कृषी पदवी | मराठी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | कृषी विज्ञान व तंत्रज्ञान | 200 | कृषी पदवी | मराठी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
महाराष्ट्र वनसेवा:
पेपर क्र. | विषय | गुण | मानक | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | वैकल्पिक विषय – पेपर 1 | 200 | पदवी | मराठी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | वैकल्पिक विषय – पेपर 2 | 200 | पदवी | मराठी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
अन्न व औषध प्रशासन सेवा मुख्य परीक्षा
पेपर | विषय | गुण | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|
1 | अन्न व औषधविषयक घटक | 200 | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | 200 | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
एकूण गुण: लेखी – 400 | मुलाखत – 50
निरीक्षक वैधमापनशास्त्र गट-ब सेवा मुख्य परीक्षा
पेपर | विषय | गुण | माध्यम | कालावधी | स्वरूप |
---|---|---|---|---|---|
1 | वैधमापनशास्त्र विषयक घटक | 200 | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
2 | 200 | इंग्रजी | 3 तास | वर्णनात्मक |
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाची राज्यसेवा परीक्षा पद्धती MPSC Exam Pattern 2025
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग (MPSC) गट ब आणि गट क परीक्षा पद्धती
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगामार्फत (MPSC) दरवर्षी गट ब आणि गट क संवर्गातील विविध पदांसाठी स्पर्धा परीक्षा घेतली जाते. यामध्ये सहाय्यक कक्ष अधिकारी (ASO), राज्य कर निरीक्षक (STI), पोलीस उपनिरीक्षक (PSI), उपनिबंधक, उद्योग निरीक्षक, लिपिक, AMVI अशा पदांचा समावेश होतो. परीक्षेची रचना (Exam Pattern) खालीलप्रमाणे आहे:
गट ब पूर्व परीक्षा पद्धती (MPSC Group B Prelims Exam Pattern)
घटक | तपशील |
---|---|
पेपर | एकच (सर्वसाधारण) |
प्रश्नसंख्या | 100 |
गुण | 100 |
कालावधी | 1 तास |
माध्यम | मराठी |
स्वरूप | बहुपर्यायी प्रश्न (Objective Type) |
लागू पदे | ASO, STI, PSI, उपनिबंधक (SR) |
पूर्व परीक्षा सर्व गट ब पदांसाठी एकसमान असते.
यातील गुणवत्तेनुसार उमेदवारांना मुख्य परीक्षेस पात्रता दिली जाते.
गट ब मुख्य परीक्षा पद्धती (MPSC Group B Mains Exam Pattern)
पेपर | विषय | प्रश्नसंख्या | गुण | माध्यम | कालावधी | लागू पदे |
---|---|---|---|---|---|---|
पेपर 1 | मराठी (50) + इंग्रजी (50) | 100 | 100 | मराठी + इंग्रजी | 1 तास | सर्व |
पेपर 2 | सामान्य अध्ययन व बुद्धिमत्ता चाचणी | 100 | 200 | मराठी + इंग्रजी | 1 तास | सर्व |
PSI पदासाठी अतिरिक्त चाचण्या:
मैदानी चाचणी: 100 गुण (किमान 60 गुण आवश्यक)
मुलाखत: 40 गुण
गट ब परीक्षा पद्धती (MPSC Group B Exam Pattern)
गट क पूर्व परीक्षा पद्धती (MPSC Group C Prelims Exam Pattern)
घटक | तपशील |
---|---|
पेपर | एकच (सर्वसाधारण) |
प्रश्नसंख्या | 100 |
गुण | 100 |
कालावधी | 1 तास |
माध्यम | मराठी |
स्वरूप | बहुपर्यायी प्रश्न (Objective Type) |
लागू पदे | उद्योग निरीक्षक, लिपिक, कर सहायक, AMVI, इतर गट क पदे |
ही परीक्षा देखील सर्व गट क पदांसाठी एकसमान असते.
या टप्प्यानंतर उमेदवार मुख्य परीक्षेस पात्र ठरतात.
गट क मुख्य परीक्षा पद्धती (MPSC Group C Mains Exam Pattern)
सामान्य गट क पदांसाठी:
पेपर | विषय | प्रश्नसंख्या | गुण | माध्यम | कालावधी |
---|---|---|---|---|---|
पेपर 1 | मराठी (50) + इंग्रजी (50) | 100 | 100 | मराठी + इंग्रजी | 1 तास |
पेपर 2 | सामान्य अध्ययन व बुद्धिमत्ता | 100 | 200 | मराठी + इंग्रजी | 1 तास |
लिपिक, कर सहायक, बेलिफ साठी:
लेखी परीक्षा
टंकलेखन कौशल्य चाचणी (Qualifying Nature)
AMVI (सहाय्यक मोटार वाहन निरीक्षक) साठी:
पेपर | विषय | प्रश्नसंख्या | गुण | माध्यम | कालावधी |
---|---|---|---|---|---|
एकच पेपर | वाहन अभियांत्रिकी (Automobile Engineering) | 100 | 200 | इंग्रजी | 90 मिनिटे |
गट क परीक्षा पद्धती (MPSC Group C Exam Pattern)